تولید انبوه چرخ دنده های اسپیرال برای گیربکس های ایرانی و خارجی

انواع چرخدنده ها

  • چرخ دنده های ساده
  • چرخ دنده های مارپیچ
  • چرخ دنده های مخروطی
  • چرخ دنده های حلزونی
  • چرخ دنده های شانه ای

چرخ دنده هایی که در گیربکس های ایرانی مورد استفاده قرار می گیرند ، اغلب به صورت ساده و مارپیچ بوده و متریال مورد استفاده برای این چرخ دنده ها از خانواده فولاد های سمانته .

انواع فولاد سمانته

۱. فولاد های سمانته نیکل دار

۲. فولاد های سمانته غیر نیکل دار

در واقع سمانته یا سمانتاسیون به معنی عملیات حرارتی سطحی بر روی فولاد هست که سطح قطعه کارماکزیمم تا ۱/۲ میلی متر سخت شده و مغز آن چقرمه می گردد و در دمای ۱۶۰ تا ۲۲۰ تمپر و تنش گیری انجام می شود .

معمولا به علت کمبود کربن فولاد و نیاز به سختی ۴۸ تا ۵۵ راکول c سختی سطح فولاد کربن دهی می شود .

البته فولاد های سمانته دارای عناصر دیگری نظیر منگنز ، سیلیسیم ، کرم ، مولیبدن و نیکل می باشد .

و هرچه میزان عناصر بیشتر باشد مخصوصاً نیکل کارایی و طول عمر چرخدنده طولانی‌تر می‌شود.

انواع فولاد سمانته

۱/۱۱۴۱

۱/۵۷۵۲

۱/۵۹۱۹

۱/۵۹۲۰

۱/۶۵۲۰

۱/۷۱۳۱

۱/۷۱۳۹

۱/۷۱۴۷

۱/۶۵۸۷

انواع چرخ دنده های گیربکس های شافت مستقیم

چهار عدد چرخ دنده در گیربکس شافت مستقیم به کار برده می شود .

چرخ دنده z¹ -> چرخ دنده سرروتوری که بصورت اسپیرال و دارای متریال نیکل دار استفاده می شود و معمولا دارای زاویه ۲۰ درجه هست.

چرخ دنده z² -> چرخ دنده بشقابی که با او در تماس بوده و نیمی از گشتاور تولید شده در گیربکس را تامین می نماید.

چرخ دنده z³ -> چرخدنده شفتی که معمولاً ساده یا به صورت ۱۵ درجه انتخاب شده و دارای گام بزرگتری نسبت به دو چرخ دنده ورودی می باشد.

چرخ دنده z⁴ -> چرخ دنده بشقابی که با شفت خروجی جفت شده و با z¹ درگیر می باشد و نیمی دیگر از گشتاور خروجی را تامین کرده و این چرخ دنده قدرتی دارای گام درشت و به صورت ساده یا اسپیرال ۱۵ درجه انتخاب شده

برای سفارش این چهار عدد چرخ دنده باید قطر دنده d و z و تعداد دنده و ضخامت چرخ دنده از طرف خریدار مشخص گردد.

کلیه چرخ دنده های گیربکس های شافت مستقیم از شافت ۲۸ تا شافت ۱۰۰ با دور های ۳۱/۵ دور تا ۲۵۰ دور موجود می باشد.

انواع چرخ دنده های گیربکس های قورباغه‌ای

چرخ دنده های گیربکس قورباغه ای معمولاً دارای زاویه ۸۰ درجه انتخاب می شوند و دنده ها مارپیچ می باشند.
وضعیت این چرخ دنده ها افزایش طول پروفیل دنده و تعداد دنده درگیری برای قدرت بیشتر و صدای کمتر می باشد.
چرخ دنده z¹ دنده ورودی به صورت شفتی و سه شفت کونیک(زاویه دار سه درجه) تراش خورده و دارای مهره می باشد.
چرخ دنده z² دنده بشقابی که فولاد mo۴۰ تولید و تنش گیری و فرگوته شده.
چرخ دنده z³ دنده گلویی گیربکس پست و در استیج دوم با شاه دنده اصلی درگیر بوده و دارای گام درشت تری نسبت به استیج اول هست.
چرخ دنده z⁴ شاه دنده یا دنده اصلی که با شفت خروجی جفت شده و نیمی از گشتاور خروجی را تامین می نماید.

لقی مجاز این چرخ دنده‌ها به صورت سرانگشتی از فرمول زیر محاسبه می شود.
۰/۰۴ × مدول ، تقسیم بر گام قطری
برای مثال چرخدنده z⁴ گیربکس pm650 که دارای مدول ۸ می باشد و زاویه فشار ۲۰ درجه و زاویه مارپیچ ۸ درجه لقی مجاز طبق فرمول بالا ۰/۵ انتخاب می‌شود.

چرخ دنده های گیربکس های کتابی

معمولاً چرخ دنده های گیربکس های کتابی زاویه مارپیچ تند تری نسبت به قورباغه‌ای دارند و ۱۹ درجه و ۱۶ درجه و ۲۱ درجه انتخاب شده اند.
البته ضخامت چرخدنده ها در این نوع گیربکس ها نسبت به قورباغه‌ای کمتر ولی سختی آن ها بیشتر هست و گاهی اوقات تا ۵۰ راکول c سختی سطحی دارند.
برای سفارش دادن این نوع چرخ دنده ها با نوع گیربکس و قطر چرخ دنده و مدول مارپیچ و زاویه از سوی خریدار مشخص شود یا اینکه جفت چرخ دنده یک استیج کامل تعویض گردد.

تعابیر به کاربرده شده در چرخ دنده ها

تعداد دندانه                                        T
پهنای چرخ دنده بر حسب میلیمتر            F
قطر گام                                         PD
گام دایروی                                      CP
مدول                                               M
شعاع دایره مبنا                                 Rb
شعاع گام                                            r
زاویه فشار                                       
زاویه برداری                                    
نقطه ی گام چرخدنده های ساده                P
شعاع بیرونی                                     R⁰
قطر بیرونی                                     OD
فاصله محوری                                  CD
ضخامت دندانه                                   TT
عدد سختی برینل                             BHT
عدد سختی Cراکول                            RC
عدد سختی Aراکول                            RA
مقاومت کششی                                    Ts
نقطه تسلیم                                         Yp
عدد پی برابر با ۳/۱۴۱۷                       Pi
سرعت بر حسب دور بر دقیقه                  V
بارم مماسی دندانه بر حسب نیوتن           Wt
ضریب اصطکاک                                  f
بازده                                                 E
اسب بخار                                        HP
گشتاور بر حسب نیوتن متر                N.M
نسبت سرعت                                   My